MIMBERA – ZEMLJA JE PROSTRANA

الْحَمْدُ لِلَّهِ  رَبِّ الْعَالَمِينَ،  نَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَ نَسْألُهُ الكَرَامَةَ فِيماَ بَعْدَ الْمَوْتِ لَنَا وَ لِجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ. وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَ مِنْ سَيِّئاتِ أعْمَالِنَا.  مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ.

وَأشْهَدُ أنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَ سِرَاجًا مُنِيرًا لِيُنْذِرَ مَنْ كَانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلىَ الْكَافِرِينَ.

صلى الله تعالى عليه وعلى آله وأولاده وأزواجه وأصحابه وأتباعه. وخلفائه الراشدين المرشدين المهديين من بعده . ووزارئه الكاملين في عهده. خصوصا منهم على ساداتنا أبي بكر وعمر وعثمان وعلي. وعلى بقية الصحابة والقرابة والتابعين. والذين اتبعوهم بإحسان إلى يوم الدين،

رضوان الله تعالى عليهم وعلينا أجمعين. أما بعد، فيا عباتد الله، اتقوا الله وأطيعوه . إن الله مع الذين اتقوا والذين هم محسنون .

قال الله تعالى فى كتابه الكريم :

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

قُلْ يَا عِبَادِ الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا رَبَّكُمْ ۚ لِلَّذِينَ أَحْسَنُوا فِي هَٰذِهِ الدُّنْيَا حَسَنَةٌ ۗ وَأَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةٌ ۗ إِنَّمَا يُوَفَّى الصَّابِرُونَ أَجْرَهُم بِغَيْرِ حِسَابٍ  [٣٩:١٠] 

 صدق الله العظيم

U ime Allaha, Milostivog, Samilosnog!       

 Neka je slavljen Uzvišeni Allah kome se sve potčinjava, Onaj kome sve pripada i sve Mu se vraća, Onaj koji je jedini vječno živ, nije postao i nikada Ga neće nestati, dok je svim stvorenjima propisao prolaznost! Samo Njemu pripada hvala i zahvala na nebesima i na Zemlji, na dunjaluku i na ahiretu!

 A zatim: Dragi brate i poštovana sestro, danas je petak 22. redžeb 1437. ili 29. april 2016. godine. Ovo je 29. hutba u novoj godini. Prošli petak imasmo temu, ,Trud', a današnja je, ,Zemlja je prostrana.'

 Uzvišeni nas opominje: "O robovi Moji koji vjerujete, Moja je Zemlja prostrana, zato samo Meni  ibadet činite! /56/ Svako živo biće smrt će okusiti, i Nama ćete se poslije vratiti. /57/ 

 Ovaj ajet ima više poruka. Na početku stoji naredba da vjernici učine hidžru iz mjesta gdje ne mogu slobodno ispovijedati vjeru, tamo gdje je mogu rahat prakticirati. U tom smislu Uzvišeni Allah kaže: "O robovi moji koji vjerujete Moja je Zemlja prostrana, zato samo Meni ibadet činite!"

  U ajetu je i preporuka da se putuje. Ljudi putuju po svojoj državi u okviru svog kontinenta, iz jedne u drugu državu, izvan planete, kao što se priča da je neki čovjek raketom doputovao blizu mjeseca pa se nanj' spustio i da je bilesi hodao po Mjesecu.

 Uglavnom se putuje da bi se nešto vidjelo i doživjelo, a postoje i ciljana putovanja. Putuje se radi trgovine (poslovna putovanja); radi nauke (naučna putovanja, zbog vjerskih pobuda (hodočašće); zbog znatiželje, putopisna ili turistička putovanja); radi boljeg života (izbjeglištvo i migracije itd.

 Kur'an putnika oslovljava terminom “Ibn Sebil” (“sin puta”), a pravna nauka islama, fikh, oslovljava ga terminom musafir. Zanimljivo je da Kur'an izaziva džine i ljude da putovanjem ruše barijere i granice, pa veli: “O družine džina i ljudi, ako možete preko granice nebesa i zemlje prodrijeti, prodrite, moći ćete prodrijeti jedino uz veliku moć” (Er-Rahman 33).

 Kur'an nas uči da se oslanjamo na Allaha na svojim putovanjima, te da učimo dove kao što je ova: “Hvaljen neka je Onaj koji je dao da nam one služe, mi to sami ne bismo mogli postići i mi ćemo se sigurno Gospodaru svome vratiti.”(Ez-Zuhruf,13-14) Putovanje je često posuto teškoćama, strahom i brigama a onaj ko se u Allaha pouzda, kao  i onaj ko bude Allahu, dž.š., pokoran, On će ga nagraditi najboljom nagradom i najljepšim sevabima. Sa sigurnošću znamo da je Allah El Mudžib – Onaj koji se odaziva. U prelijepom hadisu kudsiijji, Allah Uzvišeni kaže:

,,O Robovi moji, svi ste vi zalutali osim onog koga ja uputim; pa tražite od Mene da vas uputim, Ja ću vas uputiti….'' (Muslim) Poslanik ﷺ rekao: “Kome se otvore vrata dove, otvore mu se i vrata milosti.”(Tirmizi)

 Kao muslimani, dužni smo da ne zaboravimo da je i putovanje aktivnost za koju ćemo biti pitani kada stanemo pred svog Gospodara, dok će nas jedino naša djela predstavljati. Dakle, pobrinimo se da svako putovanje bude usklađeno sa propisima naše vjere islama, i da nam u konačnici bude trud, doživljavanje i preživljavanje na svakom putovanju, upisano u knjigu dobrih djela, a ne, ne daj Bože, u knjigu loših!

 U početnom ajetu ove hutbe, Uzvišeni nas opominje na povratak pa kaže: "Svako živo biće smrt će okusiti, i Nama ćete se poslije vratiti", stići će vas smrt, pa budite u pokornosti Allahu - to vam je bolje.  Smrt je neminovna, Allahu će se sve vratiti.

 Pozivajući se na tradicionalnu islamsku nauku, čovjek se na ovome svijetu posmatra kao svojevrsna kompozicija koju čine tri dijela: duh (rūḥ), duša (nefs) i fizičko tijelo (beden).

 Čovjekova svijest o sâmome sebi zapravo predstavlja dušu. S obzirom da je duša porijeklom iz nefizičkoga svijeta, da bi mogla egzistirati na ovome svijetu, i to na jedan izravan način, spojena je sa fizičkim tijelom. Taj spoj je moguć zahvaljujući trećemu elementu ljudskoga bića – duhu.

 Sve dok duh prebîva u fizičkome tijelu, to tijelo može održavati vezu (nisba) sa dušom, odnosno, kako znatan broj muslimanskih teologa smatra, duša se doslovno raširi po kompletnome tijelu, s tim da gubitak jednoga dijela tijela ne utječe na neko „smanjenje“ odnosno „otkidanje“ duše. Gubitkom dijela tijela, duša se naprosto povuče iz toga odstranjenoga dijela.

 Ukoliko ruh bude povučen (qubiḍa) iz tijela, tada se veza između fizičkoga tijela i duše prekida, ili, kako mi to kažemo – nastupa smrt.

 Najbolji ljudi na zemlji obračunavali su i pripremali svoje duše za zadnje trenutke, pa kada su im nastupili, poslušajte kako su ih podnosili:

 Kada se približila smrt Muazu b. Džebelu, radijallahu anhu, rekao je: “Allahu moj, ja sam Te se doista bojao tokom svoga života, pa Ti se sada nadam! Allahu moj, Ti dobro znaš da ja ne žudim i ne žalim za dunjalukom, zbog gradnji riječnih korita i sađenja sadnica, već žalim za popodnevnom žeđi dok sam postio, i žalim za hladnoćom u noćnim satima dok sam klanjao, i žalim za miješanjem s učenim ljudima u halkama znanja.”

 Kada se smrt približila Bilalu b. Rebbahu, radijallahu anhu, njegova je supruga povikala: “O, žalosti naša!”, a Bilal, radijallahu anhu, dodao je: “Ne, već kažem: ‘O dragosti moja! Sutra ću sresti prijatelje, Muhammeda i njegove sljedbenike!’”

 Pripovijeda se da je Harun er-Rešid na samrti svojom rukom dotaknuo svoje pripremljene ćefine, pogledao u njih i rekao:  “Moj mi imetak ništa neće koristiti! Snage je moje nestalo!” (El-Hakkah, 28–29)

 Abdulmelika b. Mervana upitali su dok je ležao na samrtnoj postelji: “U kakvom se stanju nalaziš? Kako se osjećaš?”, a on je odgovorio: “Osjećam se upravo onako kako je i rekao Uzvišeni Allah:  ‘A doći ćete Nam pojedinačno, onakvi kakve smo vas prvi put stvorili, napustivši dobra koja smo vam bili darovali.’” (El-En‘am, 94) 

  Dova

  Uzvišeni Allahu učvrsti nas na putu stalnog truda i poštenog rada i učini nas zajednicom dostojnih i ustrajnih vjernika i sljedbenika Muhammeda, a.s.

 Milostivi Allahu, podari nam poštovanje prema našim džamijama i onima koji nas vode na pravi put. Učini da volimo džamiju pa da se radujemo petku i džumi namazu u njemu. Ne daj da zaboravljamo svoju islamsku zajednicu. Amin!

ألا إن أحسن الكلام و أبلغ النظام. كلام الله الملك العزيز العلام. كما قال الله تبارك و تعالي في نظم الكلام: و إذا قريئ القرآن فاستمعوا و أنصتوا لعلكم ترحمون.

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم. بسم الله الرحمن الرحيم: إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ.

[جلوس]

بارك الله لنا و لكم و لسائر المؤمنين و المؤمنات و المسلمين و المسلمات الاحياء منهم و الاموات يرحمتك يا أرحم الرحمين

الخطبة الثانية

الحمد لله حمد الكاملين. و الصلاة و السلام علي رسولنا محمد و آله و صحبه أجمعين. تعظيما لنبيه و تكريما لفخامة شأن شرف صفيه. فقال عز و جل من قائل مخبرا و آمرا: إن الله و ملائكته يصلون علي النبي, يا أيها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما.

اللهم صلي علي محمد و علي آل محمد, كما صليت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم بارك علي محمد و علي آل محمد, كما باركت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم أصلح أحوالنا, و أحسن أعمالنا, و بلّغْنا مما يرضيك آمالنا, و ولِّ اُمورنا خيارنا, و لا تولَّ اُمورنا شرارنا, و لا تؤاخذنا بما فعل السفهاء منّا, و كن لنا و لا تكن علينا. اللهم اجعل هذا البلدآمنا, مؤمنا, مطمئنّا و سائر البلاد المسلمين برحمتك يا أرحم الرحمين.

ان الله يأمر بالعدل و الإحسان ، و ايتاء ذي القربي و ينهي عن الفحشاء و المنكر و البغي يعظكم لعلكم تذكرون.

 صدق الله العظيم

Literatura: Tefsir ibni Kesir, Sahihul-Buhari, 'O značenju hadisa:„San je brat smrti“, ,Znaci', ,Čovjek i putovanje'-Edin Memić.

 Nijaz Salkić