MIMBERA-MIRUH RAMAZANA

Nijaz SALKIĆ

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

الْحَمْدُ لِلَّهِ  رَبِّ الْعَالَمِينَ، نَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَ نَسْألُهُ الكَرَامَةَ فِيماَ بَعْدَ الْمَوْتِ لَنَا وَ لِجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ. وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَ مِنْ سَيِّئاتِ أعْمَالِنَا. مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ.

وَأشْهَدُ أنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَ سِرَاجًا مُنِيرًا لِيُنْذِرَ مَنْ كَانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلىَ الْكَافِرِينَ. صَلَّى اللهُ تَعَالىَ عَلَيْهِ وَ عَلَى آلِهِ الطَّيِّبيِنَ الطَّاهِرِينَ، وَ أصْحَابِهِ الْكِرَامِ الْهُدَاةِ الْمُهْتَدِينَ، وَ سَلَّمَ تَسْلِيمًا كَثِيرًا. نَسْأَلُ اللَّهَ رَبَّنَا أَنْ يَجْعَلَنَا مِمَّنْ يُطِيعُهُ وَيُطِيعُ رَسُولَهُ وَيَتَّبِعُ رِضْوَانَهُ وَيَجْتَنِبُ سَخَطَهُ. يَا خَيْرَ الْمَسْئُولِينَ وَ يَا خَيْرَ الْمُعْطِينَ.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

U ime Allaha, Milostivog, Samilosnog! 

''Hvala Allahu dželle ša'nuhu. Njemu se zahvaljujemo, od Njega pomoć i oprost tražimo. Njemu se utječemo od mahana i ružnih djela svojih. Onoga koga Allah na pravi put uputi, niko ga u zabludu ne može odvesti, a onoga koga On u zabludi ostavi niko ga na pravi put ne može uputiti. Svjedočimo da je samo Allah bog i da je Muhammed Njegov rob i Njegov Poslanik, koga je On uistinu poslao da radosnu vijest donese i da opomene prije nego što nastupi Sudnji čas. Mi smo Allahovi i Njemu pripadamo.

Allah, s.v.t.a., u suri  El-Bekare / Krava u 185. ajetu kaže:

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ ۚ فَمَنْ شَهِدَ مِنْكُمُ الشَّهْرَ فَلْيَصُمْهُ ۖ وَمَنْ كَانَ مَرِيضًا أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ۗ يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَلَا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ وَلِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُوا اللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَاكُمْ وَلَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ.

U mjesecu ramazanu počelo je objavljivanje Kur'ana, koji je putokaz ljudima i jasan dokaz Pravoga puta i razlikovanja dobra od zla. Ko od vas u tom mjesecu bude kod kuće, neka ga u postu provede, a ko se razboli ili se na putu zadesi, neka isti broj dana naposti – Allah želi da vam olakša, a ne da poteškoće imate – da određeni broj dana ispunite, i da Allaha veličate zato što vam je ukazao na Pravi put, i da zahvalni budete.

A zatim, danas je petak, 06. avgust 2010., ili  25. ša’ban, 1431. hidžretske godine. Ovo je trideset i prva džuma u novoj hidžretskoj godini. Cijenjeni džemaate, draga braćo i sestre, esselamu alejkum ve rahmetullahi ve berekatuh!

Mjesec ramazan je već stigao na meraje, proplanke i prostrane doline naših džemata, samo čeka znak da uđe u avlije i naše stanove i kuće. Vjernici ga aškile iščekuju i svoje domove su već okrečili, avlije očistili i cvijećem ukrasili, a sokake pomeli i transparentima polijepili na kojima stoji »Dobro nam došao šehri ramazanu«. Ne daju se sejjidi u čaršijama niti prvaci u zajednicama. Na ulicama viđamo polijepljene  plakate o predramazanskim  druženjima i sohbetima ilahijskim i kasidskim na kojima  zijaret čine dabil učači Kur'ana, ilahija i kasida. Nije šala, ramazan je pred vratima. To je gost nad gostima, musafir nad musafirime, to je sejjid, prvak nad prvacima jer se veli  da je sejjid (prvak) čovječanstva Adem, alejhisselam. Prvak Arapa je Muhammed, alejhisselam. Prvak Perzijanaca je Selman, prvak bizantinaca je Suhejb. Prvak Abesinaca (Etiopljana) je Bilal. Prvakinja svih gradova je Mekka. Prvakinja svih dolina je dolina Bejtul-Makdisa. Prvakinja svih danâ je džuma. Prvakinja svih noći je Noć sudbine (Lejletul-Kadr). Prvak svih Knjigâ je Kur’an, prvakinja svih surâ je suraKrava (Bekara), a prvak svih ajetâ je Ajetul-Kursija (Huvellâhul-lezî lâ ilâhe illâ Hû...).  Prvak svih kamenja je Hadžerul esved (Crni kamen, ugrađen u jedan od ćoškova Kabe), a prvak svih izvorâ je izvor Zemzem.  Prvak svih štapova je štap Musâa, alejhisselam. Prvak svih ribâ je kit koji proguta hazreti Junusa, alejhisselam.  Prvakinja svih devâ je deva hazreti Saliha, alejhisselam, a prvak svih životinja je Burâk (na kojemu se Muhammed, alejhisselam, u noći miradža uspeo na najviša nebesa). Prvak svih prstenâ je prsten Sulejmana, alejhisselam, a prvak svih mjesecî je mjesec ramazan. 

Probudimo se i  otrijeznimo pa shvatimo da nije nikakva šala, ramazan je ponovno tu, ramazan je veliki mejdan. U ramazanu je post, ljepota i začin svih začina, to je poklon od našeg Gospodara. Baš radi toga su ramazanski dani slađi od ostalih dana, a noći pune blagodati. Allah nam daje ovaj poklon kako bismo sami sebe očistili, ojačali karakter i stremili  ka višim duhovnim deredžama, a onda i postizanju vječne blagodati. To je vrijeme opraštanja grijeha. Ramazan je prava prilika za nas da obnovimo svoju privrženost vjeri, usavršimo moralni karakter i steknemo Allahovo zadovoljstvo.

Evo zašto je Poslanik Muhammed (neka je mir na njega) radosno objavljivao dolazak ramazana ashabima: “Došao vam je mjesec ramazan, mjesec blagodati u kojem je Allah naredio post. To je vrijeme kad su vrata Dženneta otvorena, a vrata Džehennema zatvorena, a šejtani su okovima vezani. U ramazanu je noć koja je bolja od hiljadu mjeseci. Onaj koji je odbio njegove blagodati je zaista lišen svega.” (Musned Ahmed i Sunen al-Nesâ'î)

Riječ “ramazân (ramadân)”  (رمضان) sastoji se od pet slovâ:

- slovo “r” (ر)  ridvânullâh – Allahovo zadovoljstvo;

- slovo “m”  (م) mehabbetullâh – Allahova ljubav;

- slovo “d”  (ض) dimânullâh – Allahova naknada;

- slovo “â” (ا)  ulfetullâh – Allahova blizina;

- slovo “n”   (ن) nûrullâh – Allahova svjetlost.

Tako je mjesec ramazan mjesec zadovoljstva, ljubavi, naknade, bliskosti, darivanja i počastî. Kaže se da je mjesec ramazana za druge mjesece kao srce za tijelo, kao vjesnici za narod, kao haremi za gradove. Harem štiti od prokletoga Dedždžala, a u mjesecu ramazanu okivaju su šejtani. Vjerovjesnici advokati griješnicima, a mjesec ramazan advokat postačima. Srce okićeno je svjetlošću spoznaje i vjere, a mjesec ramazan okićen je svjetlošću učenja Kur’ana, pa kome ne bude oprošteno u mjesecu ramazanu, u kojem će mu mjesecu biti oprošteno?!

 Zato, neka se svako pokaje Allahu, silnome i veličanstvenome, prije nego se pozatvaraju vrata tevbe (oprosta), i neka se pokaje Silnome, Veličanstvenome, prije nego istekne vrijeme inâbeta (pokajanja), i nek’ zaplače prije negoli prođe vrijeme plača i milosti.

        Vjerovjesnik, alejhisselam  je rekao:

“Ko je moj ummet (zajednica) taj se ne bruka u mjesecu ramazanu. Jedan čovjek na to upita: “Allahov Vjesniče, a šta je njihova bruka?” On odgovori: “Ko kida svetinje, čini loša djela, pije vino (alkohol) ili čini blud, neće mu se prihvatiti (post i bdijenje) mjeseca ramazana. Proklinje ga Allah, Njegovi  meleci, stanovnici neba i sve oko njega, a ako umre a nije probdio kako treba mjesec ramazan kod Allaha neće naći nikakva dobra.”

Znaj brate i sestro da pod zemljom leže mnogi što plaču i kaju se, ali ne plaču zbog djece i imetka, već plaču za propuštenim namazima i izgubljenim postom! Bole ih praznine. Znaj postaču da u bolnicama leže mnogi koji ne mogu postiti, klanjati i osjetiti ramazan. Suze im teku niz obraze, jer ne osjete miris i radost iftara, slast sehura i ljepotu teravih namaza, a ti zdrav! Zahvali Allahu. Znaj da učenjaci tvrde kako se post prima samo od onih koji čuvaju namaz. Zato ne spavaj kad sabah mirise i diše i ne odgađaj namaz. U džamiji ne budi kao „ptica u kavezu“! Ukrasi svoj namaz kako bi bio sretan kad se s njim sretneš na dan hisaba. Allah je „povezao“ nevidljive šejtane u ramazanu i zaštitio te od njih, ali šejtani u ljudskom obliku su uvijek pušteni. Oni su kadkad opasniji od ovih povezanih! Čuvaj se. Dan i noć u ramazanu isti su kad je hurmet u pitanju, zato ne budi od onih koji danju poste od halala, a noću se naslađuju haramom. Razlika između našeg posta i posta drugih je sehur. Sehur je pun bereketa i hajra, zato poslušaj svoga Poslanika, s.a.v.s, koji kaže:“Prakticirajte sehur, jer na sehuru je veliki bereket“! Prva trećina ramazana je rahmet, druga magfiret, a treća od vatre selamet.

Poslanik, alejhiselam, je rekao: “Zaista se iman troši i haba u vama kao što se haba odjeća (kada se od starosti prorijedi), zato molite Allaha da obnovi iman u vašim srcima.” (Sahih, El-džemi` es-sagir)

Resulullah s.a.v.s. je potom rekao: „Allah dž.š. je rekao: 'O Ridvane, otvori vrata Dženneta! O Malik (čuvaru Džehennema), zatvori vrata Džehennema za postače iz ummeta Ahmedovog! O Džibrile, spusti se na Zemlju i okuj buntovne šejtane! Stavi ih u lance i baci ih u okeane da ne mogu sijati smutnju i kvariti post sljedbenicima ummeta Mog miljenika Muhammeda s.a.v.s.' 

Ibn Abbas r.a. kaže da je čuo Allahovog Poslanika s.a.v.s. kako govori: “Svake godine Džennet se (na)miriše i uredi za doček Ramazana. Kada nastupi prva ramazanska noć, ispod Arša (Allahovog prijestolja) zapuše vjetar koji se zove Musira. Od njegovog puhanja zašušti lišće džennetskog drveća, a kvake na džennetskim vratima zazveče ispuštajući zvuk kakav se nikada ranije nije čuo. Potom se pojavljuju džennetske hurije idući naprijed sve dok ne stignu u središte džennetskih loža i tada kažu: 'Ima li ikoga da moli Allaha da mu podari nas da mu budemo supruge!?' Potom te djevice uzvikuju: 'O Ridvane (čuvaru Dženneta), koja je ovo noć?' On odgovara: 'Ovo je prva noć Ramazana. Tada se vrata Dženneta otvaraju za postače iz ummeta Muhammedovog s.a.v.s.'“

Resulullah s.a.v.s. je potom rekao: „Allah dž.š. je rekao: 'O Ridvane, otvori vrata Dženneta!

Za kraj poslušajmo još jedan hadis: Resulullah s.a.v.s. je rekao: „Svakog dana u vrijeme iftara Allah dž.š. oslobađa hiljadu hiljada duša od Vatre, a svaka od njih je već bila zaslužila ulazak u Džehennem. U posljednjoj ramazanskoj noći Allah dž.š. oslobađa onoliko koliko je oslobođeno tokom cijelog mjeseca. U noći Lejletu-l-Kadr Allah dž.š. naređuje Džibrilu da se spusti na Zemlju sa skupinom meleka. Oni se spuštaju noseći zelenu zastavu koju potom pobadaju na vrh Kabe. Džibril a.s. tada ima stotinu krila, od kojih se dva šire samo te noći. On ih raširi toliko da se protegnu od istoka do zapada. Potom Džibril a.s. u toj noći šalje meleke u svim pravcima da poselame onoga koga nađu da stojeći ili sjedeći veliča Allaha, klanja namaz i čini zikir. Oni se s njima rukuju i kažu 'Amin' na sve njihove dove sve dok ne nastupi zora. Kada nastupi zora Džibril a.s. uzvikne: 'Razlaz!.' Meleki potom pitaju: 'O Džibrile, šta je Allah učinio sa potrebama sljedbenika ummeta Ahmedovog s.a.v.s.?' Džibril a.s. odgovara: 'Allah ih je u ovoj noći pogledao i svima je oprostio, osim četvorici!'“
Mi (ashabi) smo upitali: „Ko su ta četvorica, Allahov Poslaniče?“ Resulullah s.a.v.s. odgovorio je: „To su: notorni pijanica, onaj ko je neposlušan svojim roditeljima, onaj ko kida rodbinske veze i ko je 'mušahin'.“ Mi smo upitali: „Allahov Poslaniče, ko je 'mušahin'?“ Resulullah s.a.v.s. je rekao: „To je onaj ko je u stalnom neprijateljstvu (sa braćom muslimanima).“ 

Primanje dove nam je najviše potrebno. Rekao je Božiji poslanik: «Dova postača se ne odbija». Obratite pažnju na upotrebu riječi: «ne odbija se»!

U skladu s tim, ako obratite pažnju na ajete koji se spominju u suretu El Bekara, a odnose se na post, vidjet ćete da se kaže slijedeće: “A kada te robovi Moji za Mene upitaju, Ja sam, sigurno, blizu: odazivam se molbi molitelja kad Me zamoli. Zato neka oni pozivu Mome udovolje i neka vjeruju u Mene, da bi bili na Pravome putu.“ (El Bekara, 186).

Dova    

"Gospodaru naš, molimo Te, da nam i ovaj ramazan dočekamo onako kako ga dočekuju vjernici, musallije, muttekije i tvoji istinski robovi.

Uzvišeni Allahu, daj nam volje, snage da budemo odgovorni, džometli, saburli i principijelni i ovog mubarek mjeseca.

Dragi Allahu, uputi našu djecu, da budu dobra i obrazovana i da samo Tebi sedždu čine. Svemogući Bože, ne dopusti da nama upravljaju nasilnici koji nemaju milosti prema nama. Uzvišeni Allahu, povećaj nam svoje darove, a nemoj ih umanjiti. Amin!

Literatura:  Prijevod Kur'ana od Besim Korkuta, “Znaci”, Tefsir Ibni Kesir, Sahihul Buhari