MIMBERA – ZEKAT I DŽAMIJA

الْحَمْدُ لِلَّهِ  رَبِّ الْعَالَمِينَ، نَسْتَعِينُهُ وَنَسْتَغْفِرُهُ، وَ نَسْألُهُ الكَرَامَةَ فِيماَ بَعْدَ الْمَوْتِ لَنَا وَ لِجَمِيعِ الْمُؤْمِنِينَ. وَنَعُوذُ بِاللَّهِ مِنْ شُرُورِ أَنْفُسِنَا وَ مِنْ سَيِّئاتِ أعْمَالِنَا. مَنْ يَهْدِهِ اللَّهُ فَلاَ مُضِلَّ لَهُ وَمَنْ يُضْلِلْ فَلاَ هَادِيَ لَهُ.

وَأشْهَدُ أنْ لا إِلَهَ إِلاّ اللَّهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيكَ لَهُ، وَأَشْهَدُ أنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَرَسُولُهُ، أرْسَلَهُ بِالْحَقِّ بَشِيرًا وَنَذِيرًا وَ سِرَاجًا مُنِيرًا لِيُنْذِرَ مَنْ كَانَ حَيًّا وَ يَحِقَّ الْقَوْلُ عَلىَ الْكَافِرِينَ.

 صلى الله تعالى عليه وعلى آله وأولاده وأزواجه وأصحابه وأتباعه. وخلفائه الراشدين المرشدين المهديين من بعده. ووزارئه الكاملين في عهده. خصوصا منهم على ساداتنا أبي بكر وعمر وعثمان وعلي. وعلى بقية الصحابة والقرابة والتابعين. والذين اتبعوهم بإحسان إلى يوم الدين،

 رضوان الله تعالى عليهم وعلينا أجمعين. أما بعد، فيا عباتد الله، اتقوا الله وأطيعوه. إن الله مع الذين اتقوا والذين هم محسنون ۞

قال الله تعالى فى كتابه الكريم :

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَٰنِ الرَّحِيمِ

خُذْ مِنْ أَمْوَالِهِمْ صَدَقَةً تُطَهِّرُهُمْ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيْهِمْ ۖ [٩:١٠٣]

 صدق الله العظيم

     U ime Allaha, Milostivog, Samilosnog!

   Hvala Allahu Gospodaru Zemlje i neba, noći i dana,  šehadeta, namaza, zekata, hadža i posta mjeseca ramazana. Salavat i selam najodabranijem stvorenju, Allahovom miljeniku, od svih poslanika odabraniku, najboljem zagovorniku na suda Danu. Selam Ahmedu, Mustafi, Muhammedu, najboljeg ummeta predvodniku.

  Dragi brate i poštovana sestro, danas je petak 16. ramazan 1436. ili 03. juli 2015. godine. Ovo je 36. hutba u novoj godini. Prošli petak imasmo temu, ,Zekat i nifak', a današnja je ,Zekat i džamija'.

   Prođe nam pola ramazana. Svakog ovog vrelog dana gore grijesi muslimana. Da bi ih bolje očistili muslimani su počeli  Vitre i zekat dijeliti, od današnjeg dana pa sve do kraja ramazana. Musliman srcem nijeti a rukom dijeli, ako mu se ramazan ukabuli, na drugom svjetu će u Džennet da se preseli. Dijeljenje oživljava dušu, srce i tijelo, kao što kiša ubija mrtvilo.

,, Znajte da Allah daje život već mrtvoj zemlji! Mi vam objašnjavamo dokaze da biste razumjeli.'' (El-Hadid,17)

,,Onima koji milostinju budu udjeljivali i onima koje je budu udjeljivale, i koji drage volje Allahu budu zajam davali – mnogostruko će se vratiti i njih čeka nagrada plemenita.''(El-Hadid,18)

    Muslimani Uzvišenog hvale, vjerom se slade,  u domu Kur'an uče i pamte.

,, I pamtite Allahove ajete i mudrost, koja se kazuje u domovima vašim; Allah je, uistinu, dobar i sve zna.''

    Vjernici su disciplinovani insani. Njihovi su dani kao đerdani uvezani u nisku sedmica mjeseci i godina. U muslimana nema viška dana, jer musliman sve događaje umješta između ramazana. Vjernik voli mukabelu zato što u njoj čuje žubor Kur'ana svakog dana. U Kur'anu je muslimanima džennetska nagrada obećana.

,,Muslimanima i muslimankama, i vjernicima i vjernicama, i poslušnim muškarcima i poslušnim ženama, i iskrenim muškarcima i iskrenim ženama, i strpljivim muškarcima i strpljivim ženama, i poniznim muškarcima i poniznim ženama, i muškarcima koji dijele zekat i ženama koje dijele zekat i muškarcima koji poste i ženama koje poste, i muškarcima koji o svojim stidnim mjestima vode brigu i ženama koje o svojim stidnim mjestima vode brigu, i muškarcima koji često spominju Allaha i ženama koje često spominju Allaha, - Allah je, doista, za sve njih oprost i veliku nagradu pripremio.''

   U ramazanu se duhovna hrana u džamiji dijeli svakog dana. U njoj slušamo o Poslaniku alejhiselam kako je živio između ostalog i mjesec ramazan.   

    Prenosi se da je rekao Poslanik, alejhis-selam: "Tri su stvari koje garantujem: Neće se umanjiti imetak čovjeka koji udijeli sadaku; niti će čovjeku biti učinjeno nasilje, pa se strpi, a da mu Allah neće zbog toga povećati ugled; koji god čovjek prosjači zekat, Allah će mu otvoriti vrata siromaštva. Nešto ću vam reći pa dobro to upamtite, na dunjaluku postoje četiri vrste ljudi: čovjek kojeg Allah opskrbi imetkom i znanjem te se on boji Allaha u tome što mu je dao, održava rodbinske veze, i radi Allaha udjeljuje imetak i podučava znanju kojeg ima, i ovaj je čovjek najcjenjeniji kod Allaha; čovjek kome je Allah dao znanje, ali, ne i imetak a on je iskren sa Gospodarom te kaže: "Kada bih posjedovao imetak, udjeljivao bih od njega kao što radi taj i taj; ovaj će biti nagrađen zbog svoje iskrenosti i u sevapu je jednak sa onim koji udjeljuje; čovjek kome je Allah dao imetak, ali, ne i znanje te on troši imetak bez ikakve potrebe i ne boji se Allaha zbog svojeg rasipanja, ne održava rodbinske veze, i ne udjeljuje u ime Allaha i on je najgoreg stepena kod Allaha; čovjek kojem Allah nije dao ni znanje ni imetak, pa kaže: "Kada bih samo posjedovao imetak radio bih to i to kao sto radi taj i taj; on će zbog svoje namjere odgovarati i u grijehu su kod Allaha jednaki." (Prenose Ahmed i Tirmizi)

     Braćo moja draga,   zekat je imućnom blagodat koja se dijeljenjem povećava, ako dijeliš to je znak da si od grijeha čist i da si povećao svojih djela dobit. Zekat ne čisti samo imovinu, zekatom se takođe duša čisti i pere,  jer  Allah, dzelle dž.š., veli: "Uzmi od dobara njihovih zekat, da ih njime ocistis i oplemeniš..." (Kur’an, 9/103)

    Bogataši dunjalukom vladaju, troše i kupuju, želje svoje ispunjavaju a mnogi te blagodati nemaju. Zekat je prilika da se dio imetka podijeli, Allahu s.v.t.a. zahvali, i siromahu  izlazak iz krize omogući. "... što god vi udjelite, On će to nadoknaditi, On najbolje opskrbljuje." (Kur’an, 24/39)

     Zekat je Allah dž.š. zapovijedio i korisnike odredio

   "Zekat pripada samo siromasima i nevoljnicima, i onima koji ga sakupljaju, i onima čija srca treba pridobiti, i za otkup iz ropstva, i prezaduženima, i u svrhe na Allahovu putu, i putniku namjerniku. Allah je tako odredio! Allah sve zna i mudar je." (Kur’an, 9/60)  Omer b. el-Hattab, radijellahu anhu, je rekao: "Kada udjeljujete, udjelite ono što će ljude spasiti siromaštva."

   Zekat ne može primiti:

imućni, bogataši;

oni koji su sposobni da svojim rukama zarade;

roditelji, žena i djeca onog koji daje zekat;

porodica Poslanika, alejhis-selam.

Zekat je dužan davati svaki slobodni musliman koji posjeduje imovinu čija je vrijednost dostigla vrijednost nisaba, bez obzira o kakvoj se vrsti imovine radi. Zekat je daje onaj ko posjeduje nisab a ne daje se na: odjeću, hranu, stan, vozilo i alat za proizvodnju. Kod davanja zekata je potrebno da na nisab prođe jedna hidžretska godina (hawl) i ta se godina računa od momenta kada je imovina dostigla vrijednost nisaba.

    Zekat na nakit

   Imam Ebu-Hanife i Ibn-Hazm smatraju da je davanje zekata na nakit vadžib ako dostigne vrijednost nisaba. Dokaz tome im je hadis kojeg prenosi Amr b. Sua’jb od svoga oca a ovaj od svoga oca da je Poslanik, s.a.v.s., rekao: "Došle su kod Poslanika, s.a.v.s., dvije žene koje su na rukama imale narukvice od zlata. Vjerovjesnik, s.a.v.s., ih tada upita: "Želite li da vam Allah stavi na ruke narukvice od vatre?" "Ne", - rekoše one. "Onda udjelite zekat na to što nosite na svojim rukama."

    Da bi se podijelio zekat mora se dostići nisab

1. Usjevi i plodovi

Nisab iznosi pet veseka sto je jednako 612 kg dobre pšenice.

Količina koju je duznost dati iznosi desetina ukoliko je bilo padavina, a petina se daje ukoliko čovjek uloži svoj trud u navodnjavanju.

2. Novac i vrijednosne stvari

a - Zlato

Nisab iznosi 20 dinara, a to je jednako 85 grama. Količina koja se daje je 2,5 %.

b - Srebro

Nisab iznosi pet oka, a to je jednako 595 grama. Količina koja se daje je 2,5 %.  

c - Novčanice

Nisab je ravan vrijednosti nisaba zlata ili srebra. Količina koja se daje je 2,5 %.

3. Trgovačka roba

Nisab se određuje na osnovu nisaba zlata ili srebra. Količina koja se daje je 2,5 %.

4. Stoka

a - deve

Najmanji iznos nisaba je 5 deva na kojih se daje jedna ovca.

b - krave

Najmanji nisab iznosi 30 krava i na njih se daje goveče od godinu dana.

c- ovce

Najmanji nisab iznosi 40 ovaca i na njih se daje jedna ovca.

   Za muslimana je džamija lađa-đemija. Riječ džamija je nastala je od korijena džeme'a, što znači: sastaviti, spojiti, skupiti, zajedno (po)staviti i riječ džemat (ar. džema'atun), u značenju: skup, grupa, okupljenost, zajednica.  O džamiji se govori su u brojnim kur'anskim tekstovima. Prema Kur'anu sve što je stvoreno postoji i stvoreno je radi čovjeka a on (čovjek) stvoren je radi Allaha, da spozna Allaha i veliča Ga, nastojeći da postigne Njegovo zadovoljstvo u svim segmentima ljudske egzistencije na ovom svijetu. U posljednjem ajetu sure El-'Alek, u kojem Allah, džele šanuhu, kaže: Vesdžud vakterib! Sedždu čini i približi se (Meni)!

 Hadisi o džamiji i namazu u džematu

* "Ko sagradi džamiju radi Allaha (postizanja Njegovog zadovoljstva), Allah će njemu sagraditi kuću u Džennetu." (Prenose El-Buhari, Muslim, Et-Tirmizi, Ibn Madže i Ahmed)

* "Ko se kod svoje kuće očisti a zatim ode u jednu od džamija da obavi jedan od Allahovih farzova, jednim korakom mu se oprašta grijeh a drugim podiže stepen (u Džennetu)". (Prenosi Muslim)

* "Ko uzme abdest i ode u džamiju, on je Allahu zijaret učinio, a obaveza onoga kome je zijaret učinjen je da počasti onoga koji ga je posjetio!"

Muslimani svoje univerzitete nazivali imenom el-džami'atu, što je ostalo sve do danas pa se tako u današnjem modernom arapskom jeziku kaže: Džami'atu-l-Azhar - Univerzitet El-Azhar, što zapravo govori o tome da su prvi univerziteti, kao mjesta sveopćeg obrazovanja, kulture, odgoja i edukacije, nastajali upravo u džamijama.  

     Dova

    Bože naš, kada ožednimo, Ti nas napoj! Kada onemoćamo, Ti nas ojačaj! Kada skrenemo, Ti nas na pravi put vrati! Kada obolimo, Ti nas ozdravi i izliječi! Kada te zaboravimo, Ti nas podsjeti! Kada nas neznanje o Tebi zadesi, Ti nas pouči! Kada nam oteža put ka Tebi, Ti nam olakšaj! Kada osiromašimo, Ti nas učini imućnima!  Podari nam znanje koje je korisno, opskrbu koja je halal i djelo koje će primljeno biti.

   Milostivi Allahu, podari nam osjećaj poštovanja prema našim džamijama i onima koji nas vode na pravi put. Učini da volimo džamiju pa da se radujemo petku i džumi namazu u njemu. Ne daj da zaboravljamo svoju islamsku zajednicu. Amin!

ألا إن أحسن الكلام و أبلغ النظام. كلام الله الملك العزيز العلام. كما قال الله تبارك و تعالي في نظم الكلام: و إذا قريئ القرآن فاستمعوا و أنصتوا لعلكم ترحمون.

أعوذ بالله من الشيطان الرجيم. بسم الله الرحمن الرحيم: إِنَّ الدِّينَ عِندَ اللَّهِ الْإِسْلَامُ.

[جلوس]

بارك الله لنا و لكم و لسائر المؤمنين و المؤمنات و المسلمين و المسلمات الاحياء منهم و الاموات يرحمتك يا أرحم الرحمين

الخطبة الثانية

الحمد لله حمد الكاملين. و الصلاة و السلام علي رسولنا محمد و آله و صحبه أجمعين. تعظيما لنبيه و تكريما لفخامة شأن شرف صفيه. فقال عز و جل من قائل مخبرا و آمرا: إن الله و ملائكته يصلون علي النبي, يا أيها الذين آمنوا صلوا عليه و سلموا تسليما.

اللهم صلي علي محمد و علي آل محمد, كما صليت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم بارك علي محمد و علي آل محمد, كما باركت علي ابراهيم و علي آل ابراهيم, إنك حميد مجيد.

اللهم أصلح أحوالنا, و أحسن أعمالنا, و بلّغْنا مما يرضيك آمالنا, و ولِّ اُمورنا خيارنا, و لا تولَّ اُمورنا شرارنا, و لا تؤاخذنا بما فعل السفهاء منّا, و كن لنا و لا تكن علينا. اللهم اجعل هذا البلدآمنا, مؤمنا, مطمئنّا و سائر البلاد المسلمين برحمتك يا أرحم الرحمين.

ان الله يأمر بالعدل و الإحسان ، و ايتاء ذي القربي و ينهي عن الفحشاء و المنكر و البغي يعظكم لعلكم تذكرون. صدق الله العظيم

Literatura: Tefsir ibni Kesir, Džamije - svjetionici islama, dr. hfz. Safvet Halilović 

Nijaz Salkić